2. Bazaj Konceptoj pri Budhismo

　　2. Bazaj konceptoj pri Budhismo

　　Demando: Kio estas la ĉefaj instruoj de la Budho?

　　Respondo: Ĉiuj instruoj de la Budho centriĝas al la Kvar Noblaj Veroj ĝuste kiel la rando kaj spokoj de rado centriĝas al la aksingo.

　　La Kvar Noblaj Veroj nomiĝas "Kvar" ĉar ili nombras kvar. Ili nomiĝas "Noblaj" ĉar ili nobligas tiujn, kiuj komprenas ilin. Ili nomiĝas "Veroj" ĉar konforme al la realo, ili estas veroj.

　　2. 佛学概要

　　问：什么是佛陀的主要教法？

　　答：佛陀所有的教法都以四圣谛为中心，就好像车轮和辐条以车轴为中心。

　　四圣谛只所以称为“四”，是因为它们有四部分。它们称为“圣”是因为它们可以使明白其道理的人转凡成圣。它们称为“谛”是因为它们是真理，与现实相应。

　　Demando: Kio estas la Unua Nobla Vero?

　　Respondo: La Unua Nobla Vero estas, ke vivo estas sufera. Vivi estas suferi. Estas ne eble vivi kun sperto de neniu doloro aŭ malĝojo. Ni devas elteni fizikajn suferojn kiel malsanon, vundiĝon, laciĝon, maljuniĝon kaj poste morton. Ni ankaŭ devas elteni psikajn suferojn kiel solecon, ĉagrenon, timon, embarasiĝon, malesperon, koleron, ktp.

　　问：什么是第一圣谛？

　　答：第一圣谛是讲人生是苦。生活就是痛苦，我们不可能在生活中不经历痛苦和忧伤。我们需要承受生、伤、累、老和死之类身体上的痛苦，我们也需要承受孤独、苦恼，恐惧，难堪、失望和愤怒等精神上的痛苦。

　　Demando: Ĉu tio ne estas iom pesimisma?

　　Respondo: La vortaro difinas pesimismon kiel la kutiman penson, ke ĉiuj okazaĵoj estos malbonaj." aŭ "la kredon, ke malbono estas pli potenca ol bono." Budhismo instruas neniun el tiuj ideoj kaj nek neas, ke feliĉo ekzistas. Ĝi nur simple diras, ke en nia vivo ni spertas suferojn fizikajn kaj psikajn. Tio estas deklaro tiel vera kaj evidenta, ke neniu povas nei. Budhismo komenciĝas per la sperto, nerefutebla fakto kaj ankaŭ afero, kiun ni ĉiuj bone scias, iam spertis kaj deziras eviti. Do Budhismo komenciĝas per rekta irado al la kerno, pri kiu ĉiuj homoj zorgas: sufero kaj kiel eviti la suferon.

　　问：这不是有些悲观吗？

　　答：词典将“悲观”定义为：“认为发生的所有事都不好的习惯性思维。”或“认为邪恶比善良更强烈的信仰。”佛教既不教导这些理念，也不否认幸福的存在。它只是简单地标明我们在自己的生活中经历着身体和精神上的痛苦。这种说法真实则明显，谁也无法否认。佛教就起始于体验、不可辩驳的事实及我们所熟知、曾感受并想回避的事实。所以佛教一开始就直接进入所有人都关心的核心问题，即痛苦和如何避免痛苦。

　　Demando: Kio estas la Dua Nobla Vero?

　　Respondo: La Dua Nobla Vero estas, ke avido kaŭzas ĉiajn suferojn. Kiam ni esploras psikan suferon, ni povas facile eltrovi, kiel avido kaŭzas ĝin. Kiam ni deziras ion sed ne povas akiri ĝin, ni sentas malesperon kaj ĉagrenon. Kiam ni esperas, ke iu plenumu nian deziron, sed li ne tiel agas, ni sentas malesperon kaj koleron. Kiam ni deziras, ke aliuloj ŝatu nin, sed ili ne tiel faras, ni sentas korsuferon. Eĉ kiam ni deziras ion kaj vere povas akiri ĝin, tio ankaŭ ne ofte kondukas feliĉon al ni, ĉar post nelonge ni perdos intereson, sentos enuecon pri ĝi kaj ekdeziros alian. Do simple dirite, la Dua Nobla Vero instruas, ke akiro de via deziraĵo ne povas garantii vian feliĉon. Anstataŭ konstante klopodi por akiri vian deziraĵon, provu modifi vian avidon. Avido forrabas de ni kontentecon kaj feliĉon. 

　　问：什么是第二圣谛呢？

　　答：第二圣谛是，贪念导致一切痛苦。我们研究精神痛苦，就很容易探知，贪念是怎样引起痛苦的。当我们渴望某件东西而无法得到时，就会失望和苦恼；当我们希望有人实现我们的愿望但他不那样做时，我们就会失望和气恼；当我们希望别人爱待我们而他们不这样做时，我们也会痛苦。即使我们渴望某件东西而真能得到时，这也无法给我们幸福，因为不久我们便对它失去兴趣、感到厌倦并渴望得到另外一种东西。所以简单地说，第二圣谛教导我们愿望的满足仍不能保障我们的幸福。与其不停地努力实现自己的愿望，倒不如尝试改变自己的贪念。贪念剥夺了我们的满足和幸福。

　　Demando: Sed kiel deziro kaj avido kondukas al fizika sufero?

　　Respondo: Dumvivaj deziro kaj avido por ĉi tio kaj tio, kaj precipe avido al konstanta ekzisteco kreas potencan energion, kiu kaŭzas al individuo renaskiĝon. Kiam ni renaskiĝas, ni havas korpon. Kiel mi diris antaŭe, la korpo estas difektiĝema pro vundiĝo kaj malsano; ĝi povas elĉerpiĝi pro laboro; ĝi maljuniĝas kaj fine mortas. Tiel avido kondukas al ni fizikan suferon ĉar ĝi kaŭzas al ni renaskiĝon.

　　问：但欲望和贪心是怎样导致身体痛苦的呢？

　　答：对事物终生的欲望和贪求及对生命永存的渴望会产生一种强烈的能量，这种能量会导致我们的转生。当我们转生时，我们就会拥有身体。我前面说过，身体会受到伤害和疾病的折磨，会因为劳动而精疲力尽，会衰老和死亡。这样，因为贪心使我们重生，就造成了我们身体的痛苦。

　　Demando: Ĉio tio estas tre bona, sed se ni vere tute ĉesigus deziron, ni nenion akirus aŭ atingus.

　　Respondo: Vere. Sed laŭ diroj de la Budho, kiam al ni suferon kaŭzas niaj deziro, avido, konstanta malkontenteco pri nia havaĵo kaj konstanta sopiro al pliaj, ni devas ĉesigi ilin. Li volis, ke ni distingu kion ni bezonas kaj kion ni deziras, kaj ke ni strebu por la bezono sed modifu la deziron. Li instruis al ni, ke nia bezono estas kontentigebla, sed nia deziro estas senfina kiel senfundaĵo. Ni devas labori por nia bezono esenca, fundamenta kaj plenumebla, sed iom post iom malpliigi la dezirojn super la bezono. Kio estas la celo de nia vivo, akiro aŭ feliĉo kaj kontenteco?

　　问：这都很好，但如果我们完全放弃贪求，我们什么都无法得到和成就。

　　答：是的，但按佛陀的说法，当我们因为欲望、贪求、对财产无休止的不满足及对其它事物的贪求而痛苦时，就要终止这种行为。他要我们区分需求和贪求，我们要为满足需求而努力，但要调整我们的贪求。他教导我们，我们的需求是可以满足的，但我们的贪求像无底深渊一样没有止尽。我们应当为我们基本、本质和可实现的的需求而努力，但慢慢减少需求之外的贪求。我们生活的目的是什么，是得到还是满足和幸福？

　　Demando : Vi parolis pri la renaskiĝo, sed ĉu estas pruvo, ke tio vere okazas?

　　Respondo: Estas abundaj pruvoj, ke tio vere okazas, sed ni esploros tion pli detale iom poste.

　　问：你讲过转生，但有事实证明这样的事确认存在吗？

　　答：有好多实事证明这样的事实是真实存在的，但我们过后会细讲。

　　Demando: Kio estas la Tria Nobla Vero?

　　Respondo: La Tria Nobla Vero estas, ke sufero estas forigebla kaj feliĉo atingebla. Eble ĝi estas la plej grava el la Kvar Noblaj Veroj, ĉar en ĝi la Budho garantiis al ni, ke veraj feliĉo kaj kontenteco estas haveblaj. Ni fariĝas feliĉaj kaj liberaj kiam ni rezignas senutilan avidon kaj lernas pace vivi ĉiutage, ĝuante la spertojn prezentitajn de nia vivo sen ĝeninta volo, kaj pacience elportante malfacilaĵojn en nia vivo sen timo, malamo kaj kolero. Tiam ni fariĝas feliĉa kaj libera. Tiam kaj nur tiam, ni povas vivi perfekte. Ĉar ni ne plu estas obseditaj de kontentigo al niaj propraj egoismaj deziroj, ni trovas, ke ni havas sufiĉan tempon por helpi aliulojn plenumi ties bezonojn. Tiu stato estas nomata Nirvano.

　　问：什么是第三圣谛？

　　答：第三圣谛是苦可断，幸福可得。这在四圣谛中也许是最重要的，因为佛在这里使我们确信，真正的幸福和满足是有可能会得到的。只要我们放弃无用的贪求，学会平静地过好每一天，我们就会幸福而自在。我们会安心地享受着人生向我们呈现的境遇，耐心承受着生活中的困难而不被恐惧、嗔恨和气愤所动。只有此时，我们才会活得很圆满。不再为满足个人的私欲所累，我们才会发现自己有足够的时间帮助别人满足他们的需求。这种状态就被称为涅槃。

　　Demando : Kio aŭ kie estas Nirvano?

　　Respondo: Ĝi estas dimensio, kiu transcendas tempon kaj spacon, do estas malfacile por ni priparoli kaj eĉ pripensi ĝin. Vortoj kaj pensoj taŭgas nur por priskribi dimension de tempo kaj spaco. Sed ĉar Nirvano transcendas tempon, estas nek moviĝo, nek malakordo, nek maljuniĝo kaj nek morto. Do Nirvano estas eterna. Ĉar Nirvano transcendas spacon, ne estas kaŭzo, limo, memo kaj koncepto pri memo. Do ĝi estas senlima. La Budho ankaŭ certigis al ni, ke Nirvano estas sperto de granda feliĉo. Li diris:

　　"Nirvano estas la plej supera feliĉo." Dp.204　

　　问：涅槃是什么或者在哪里？

　　答：涅槃是一个超越时空的范畴，所以我们难以叙述和思量。语言和思想只适于描述时空存在的范畴，但因为涅槃超越了时间，既不运行也不冲突，既不衰败也不消亡，所以涅槃是永恒的。因为涅槃超越了空间，它没有起因、没有边界、没有自我及自我的概念，所以是无限的。佛也向我们确认，涅槃是一种非常快乐的体验。

　　他说：“涅槃是最大的幸福。”（法句经204）

　　Demando: Sed ĉu estas pruvo, ke tia dimensio ekzistas?

　　Respondo: Ne. Ne estas tiu pruvo. Sed ĝia ekzisto estas deduktebla. Se estas dimensio, kie funkcias tempo kaj spaco, kaj fakte tia dimensio estas la mondo, kiun ni spertas, ni povas dedukti, ke estas dimensio, kie ne funkcias tempo kaj spaco. Tio estas Nirvano. Krome, eĉ se ni ne povas pruvi la ekziston de Nirvano, ni havas budhan instruon, ke ĝi ekzistas. Li diris al ni:

　　"Ekzistas Nenaskiĝo, Nefariĝo, Nefariteco kaj Nekomponiteco. Se ne ekzistus tiu Nenaskiĝo, Nefariĝo, Nefariteco kaj Nekomponiteco, ne estus liberiĝo el tio naskiĝinta, fariĝinta, farita kaj komponita. Sed ĉar estas tiu Nenaskiĝo, Nefariĝo, Nefariteco kaj Nekomponiteco, do ni scias, ke ekzistas liberiĝo el tiu naskiĝo, fariĝo, fariteco kaj komponiteco." Ud, 80

　　Ni scios pri ĝi tuj kiam ni atingos ĝin. Ni devas daŭre praktiki ĝis tiam.

　　问：可是有什么证据能证明涅槃存在吗？

　　答：没有，然而它的存在可以推知。如果有一个时空起作用的处所，即我们所经历的世界，那么，我们可以推想会有一个时空不起作用的处所，即涅槃；即使我们不能证明涅槃的存在，我们还可依据佛陀的教言得知涅槃确实存在。他告诉我们：

　　“非所生、非所成、非所造、非缘合的处所的确存在，如果这种非所生、非所成、非所造、非缘合的处所不存在，则无法从所生、所成、所造、缘合的境界中得到解脱。而正因为有这种非所生、非所成、非所造、非缘合的境界存在，所以我们知道会从所生、所成、所造、缘合的境界中得到解脱。”（Ud.80）

　　修到那个境界时我们自会知道这个境界的存在，而在实现目标之前我们需要继续修行。

　　Demando: Se karaktero de Nirvano estas manko de deziro kaj avido, kiel ni povas atingi ĝin per deziro atingi ĝin?

　　Respondo: kiel atingi iun ajn celon, oni devas enfokusigi siajn penadon kaj energion por atingi Nirvanon. Tamen frue aŭ malfrue kiam via kompreno profundiĝas, vi ekkomprenas, ke Nirvana ne estas afero, kiun vi povas “akiri”, male, ĝi estas stato de estado sendezira, stato de kompletaj scio, kontenteco kaj plenumo. Kiam vi komprenas tion, via deziro malpliiĝas kaj fine ĉesas. Tiam vi jam atingas Nirvanon.

　　问：如果涅槃的特点是没有欲望和贪求我们怎么能通过想要达到涅槃的这一欲望而达到涅槃呢？

　　答：像实现其它目标一样，为了达到涅槃人们必须集中自己的努力和精力。然后随着你理解力的加强，你迟早会明白，涅槃并不是我们能“得到”的事物。相反，那只是一种无欲求的生存状态、一种全知全能、心满意足和一切成就的状态。你明白这个道理时，欲望就会减少直至完全终止。那时你就达到了涅槃。

　　Demando: Kio estas la Kvara Nobla Vero?

　　Respondo: La Kvara Nobla Vero estas la vojo kondukanta al forigo de sufero. La vojo nomiĝas la Nobla Okera Vojo, kiu konsistas el Perfekta Kompreno, Perfekta Penso, Perfekta Parolo, Perfekta Konduto, Perfekta Vivrimedo, Perfekta Strebo, Perfekta Atentemo kaj Perfekta Koncentriĝo. Budhana praktikado konsistas el praktikoj al tiuj ok aferoj ĝis ili fariĝas perfektaj. Vi rimarkos, ke la ŝtupoj pri la Nobla Okera Vojo kovras ĉiujn aspektojn de vivo: intelektan, etikan, socian, ekonomian kaj psikan, kaj entenas ĉion, kion oni bezonas por havigi al si bonan vivon kaj spiritan disvolviĝon.

　　问：第四圣谛是什么？

　　答：第四圣谛是通向解脱痛苦的途径，被称为八正道，包括正见、正思、正语、正业、正命、正勤、正念及正定。佛弟子的修持就是修这八法，直到转凡成圣。你会发现正道的次第涵盖了人生的各个方面：智力，道德，社会，经济和心理，将人改善生活和开发心灵的种种所需囊括无遗。