1-7. La kvar vidaĵoj: Maljunulo
7. La kvar vidaĵoj: Maljunulo
La reĝo faris ĉion eblan por garantii, ke lia filo reĝido Sidarto kreskos bonfarte kaj estos preta por fariĝi reĝo sekvante liajn paŝojn. Li ordonis, ke oni konstruu altan muron ĉirkaŭ la palaco, inkluzive de ĝiaj parkoj kaj ĝardenoj. La reĝido estis malĝoja vivante kiel malliberulo. Iutage li diris al la patro: “Mi devas iri el la palaca pordo por vidi, kiel vivas aliaj homoj.”
“Tre bone, mia filo,” diris la reĝo, “iru el la palaca muro por vidi, kiel homoj vivas en nia urbo. Sed antaŭ tio mi devas fari preparadon, por ke la vizito de mia honora filo okazu bone kaj konvene. "
La reĝo ordonis, ke oni pretigu la urbon beligante la stratojn kaj domojn por la vizito de la reĝido kaj bonvenigu lin kiam li preteriros. Post kiam la urbo estis bele ornamita, la reĝo diris: “Nun vi povas iri, mia kara filo, por vidi la urbon laŭ via plaĉo.”
Kiam la reĝido trapasis la stratojn, el malgranda domaĉo subite iris maljunulo kun haroj arĝente grizaj kaj en vestaĵoj tre malnovaj, disŝiritaj kaj malpuraj. La vizaĝo de la maljunulo ŝrumpis kaj sekiĝis. Liaj kavaj okuloj malklariĝis, kaj li estis preskaŭ blinda. En lia buŝo staris neniu dento. Tremante per sia tuta korpo, li staris tie arke kurbiĝinte kaj firme tenis ŝanceliĝantan bastonon per ambaŭ manoj kurbaj kaj ostecaj por sin deteni de faliĝo.
La maljuna almozulo sin trenis laŭ la strato ignorante feliĉon de ĉiuj homoj ĉirkaŭ si. Li senforte petis manĝaĵon de ĉirkaŭaj homoj kvazaŭ li mortus de malsato tiutage se li trovus nenion por manĝi. Kiam la reĝido vidis la maljunulon, li tute ne sciis, kion li fiksrigardas. Unuafoje li vidis tian maljunulon en sia vivo.
“Kio estas tio, Ĉano?” li demandis sian ĉariston. “Tio vere ne povas esti homo! Kial li tiel kurbiĝis? Kial li tremegas? Kial liaj haroj estas arĝente grizaj anstataŭ nigraj kiel la miaj? Kio okazas al liaj okuloj? Kie estas liaj dentoj? Ĉu iuj homoj naskiĝis tiaj? Diru al mi, bona Ĉano, kion tio signifas?”
Ĉano diris al la reĝido, ke tiu estas maljunulo, kaj li ne naskiĝis tia. “Li similis al ni dum sia juneco, kaj nun, li fariĝis tia pro sia maljuna aĝo.” Ĉano konsilis al la reĝido, ke li forgesu pri la viro. Sed la reĝido ne kontentiĝis. “Ĉiu en tiu ĉi mondo fariĝas tia, kia estas tiu ĉi maljunulo se li vivas sufiĉe longe. Nenio povas ĉesigi tion,” diris Ĉano.
La reĝido ordonis Ĉanon tuj veturi hejmen, ĉar li estis tre malĝoja kaj volis atenteme pripensi la teruran aferon nomatan maljuniĝo.
Granda reĝa festeno okazis tiunokte por la reĝido, sed li tute ne interesiĝis, nek ĝojis dum la manĝado kaj dancado. Li ĉiam pensis: “Iutage ni maljuniĝos kaj fariĝos malfortaj kaj kurbaj. Tia estos ĉiu el ni, eĉ la plej bela homo.”
Li ne povis endormiĝi nokte. Anstataŭe, li pensadis kuŝante en la lito, ke ĉiu fariĝos maljuna, griza, ŝrumpa, sendenta kaj malbela kiel la maljuna almozulo. Li volis scii, ĉu iu jam trovis metodon por ĉesigi la timigan maljuniĝon.
Informiĝinte pri la rakonto, la reĝo ege malĝojis, kaj maltrankviliĝis, ke lia filo forlasos la palacon. Li ordonis siajn servantojn prezenti pli da dancado kaj manĝaĵoj. Sed la reĝido petis, ke la patro permesu al li vidi Kapilavaston en ordinara tago sen scio de homoj pri la vizito.