1-8. La rakonto de Monaĥo Sariputo

1-8. La rakonto de Monaĥo Sariputo

　　Kiu prenas la veran kiel malveran

　　kaj la malveran kiel veran,

　　Tiu neniam atingos la verecon

　　Vagante en la kampo de penso misformita

　　Kiu scias la veran kiel veran

　　Kaj la malveran kiel malveran

　　Tiu atingos la verecon

　　Irante en la kampo de penso bone formita

　　Restante en Veluvano, la Bambueja Monaĥejo en Raĝagaho, la Budho parolis tiujn versaĵojn rilate al Sanĝajo, la antaŭa instruisto de la Ĉefaj Disĉiploj Sariputo kaj Moganano, kiuj estis antaŭaj Upatiso kaj Kolito.

　　Antaŭ la naskiĝo de la Budho, ne malproksime de Raĝagaho estis du bramanaj vilaĝoj nomataj Upatiso kaj Kolito. Iutage la bramana edzino Rupasari loĝanta en Upatisa Vilaĝo gravediĝis, kaj en la sama tago, alia bramana edzino Mogali loĝanta en Kolita Vilaĝo same gravediĝis. Oni diris, ke por sep generacioj tiuj du familioj havis firman amikan rilaton inter si. Ili ekprotektis la gravediĝon de la estontaj patrinoj en la sama tago. Ĉiu el ambaŭ virinoj naskis filon post dek monatoj laŭ luna kalendaro .

　　En la tago doni nomon al la infanoj, la filo de bramana virino Sari estis nomita Upatiso ĉar li estis la filo de genta familio en Upatisa vilaĝo. Oni nomis la alian infanon Kolito ĉar li estis la filo de genta familio en Kolita Vilaĝo. Kreskinte, ambaŭ knaboj lertis pri ĉiuj artoj kaj scioj. Kiam la juna Upatiso iris al la rivero aŭ ĝardeno por sin amuzi, lin akompanis kvincent orkoloraj portseĝoj. Junan Koliton akompanis kvincent ĉaroj tirataj de bestoj. Ambaŭ junuloj respektive havis sekvantaron de kvincent knaboj.

　　Tiam en Raĝagaho okazis ĉiujara celebrado nomata Montpinta Festivalo. Oni aranĝis du sidejojn en la sama loko, kaj ambaŭ junuloj spektis la ludon sidante kune. Ili ridis kiam okazis rido, ploris kiam okazis ploro kaj donis almozon kiam estis tempo por doni almozon. Tiel ili rigardis la ludon dum kelkaj tagoj. Sed iutage, kiam ili fariĝis pli saĝaj, ili ridis kiam ne okazis rido kiel en antaŭaj tagoj, ploris kiam ne okazis ploro kaj donis almozon kiam ne okazis almozdono.

　　Oni rakontis, ke la sekva penso venis al la du junuloj: "Kial ni devas rigardi tion? Ĉiuj tiuj homoj jam mortis antaŭ cent jaroj kaj ne plu vidiĝos. Ni devas serĉi metodon de liberiĝo.” Ili sidis kun tiu penso en la menso. Poste Kolito diris al Upatiso: "Amiko Upatiso, ŝajne vi nek plezuras nek ĝojas kiel antaŭe. Krome, vi afliktiĝis melankolie. Kion vi tenas en via menso?” "Amiko Kolito, mi sidas pensante, 'Ne estas daŭra kontenteco en rigardo al tiuj homoj. Tio ne estas profita.' Mi preferas serĉi la metodon liberigi min mem. Sed kial vi estas melankolia?” Kolito diris pri la sama afero. Kiam Upatiso trovis, ke la pensoj de Kolito estis samaj kiel la liaj, li diris: "Ni ambaŭ same pensas pri feliĉo. Do ni devas kune serĉi metodon por niaj liberiĝo kaj forlaso de la monda vivo. Sub kia instruisto ni rezignu la mondan vivon?”

　　Ĝuste tiam vaganta asketo nomata Sanĝajo iris en la urbon Raĝagaho, akompanate de granda sekvantaro el vagantaj asketoj. "Ni forlasu la mondan vivon kaj fariĝu monaĥoj sub Sanĝajo,” diris Upatiso kaj Kolito. Do ili disigis kvincent sekvantojn kaj diris al ili: "Iru kun la portseĝoj kaj ĉaroj.” Kune kun la restaj kvincent sekvantoj ili forlasis la mondon kaj fariĝis monaĥoj sub Sanĝajo. Ekde la tago, kiam tiuj du junuloj fariĝis monaĥoj sub Sanĝajo, Sanĝajo atingis la pinton de profito kaj prestiĝo. Sed en nur kelkaj tagoj la du junuloj jam pasis la instruan limon de Sanĝajo. Do ili demandis lin: "Instruisto, ĉu vi scias la tutan veron de ĉiuj religioj aŭ ie estas plia scio krom tio? " "Ĉi tie estas la tuta scio, do vi scias ĉion.”

　　La demandojn faritajn de Upatiso kaj Kolito neniu el la aliaj homoj povis respondi; sed Upatiso kaj Kolito respondis ĉiujn demandojn faritajn de aliaj homoj. Tiel ili vojaĝis tra la tuta lando de Rozpomo; kaj poste ili retroiris kaj revenis al siaj propraj domoj denove. Antaŭ ol ili disiĝis, Upatiso diris al Kolito: "Amiko Kolito, kiu ajn el ni atingos la senmortecon unue, tiu tuj informu la alian." Interkonsentite, ili adiaŭis unu la alian.

　　Iutage, la vaganta asketo Upatiso vidis Monaĥon Asaĝio. Upatiso diris al li: "Frato, la organoj de via senso estas trankvilaj kaj serenaj kaj la brilo de via korpo estas pura kaj klara. Do pro kiu vi forlasis la mondon, frato? Kiu estas via instruisto? Kaj kies doktrinon vi lernas?” "Frato, mi nur estas novulo. Mi monaĥiĝis antaŭ nelonge. Sed nun mi proksimiĝis al la doktrino kaj disciplino de la Budho.” La asketo diris: "Mi estas Upatiso. Diru ion al mi pli aŭ malpli laŭ via kapablo. Mi komprenos la signifon en cent aŭ mil manieroj.” Upatiso fariĝis pli eksterordinara je la diro de Monaĥo Asaĝio. Li tuj vizitis sian amikon Kolito kaj informis lin pri sia atingo de senmorteco. Li transdiris la saman versaĵon, kiun recitis Asaĝio. Je tio Kolito atingis la frukton de Konvertiĝo. Ili decidis iri al la Budho kaj opiniis, ke li devas peti sian antaŭan instruiston Sanĝajo kune iri. "Vi povas iri, sed mi ne iros.” respondis Sanĝajo, "Antaŭe mi estis honora instruisto de amasego da homoj. Estas absurdaĵo por mi denove fariĝi lernanto.”

　　"Ne tiel agu, instruisto,” diris Upatiso, "Instruisto, homoj adoras la Budhon ekde kiam li aperis en la mondo. Ni ankaŭ iru tien. Kion vi intencas fari nun?” Sanĝajo respondis: "Amikoj, kiuj el la malsaĝuloj kaj saĝuloj estas pli multaj en la mondo?" "Instruisto, la malsaĝuloj estas multaj, kaj la saĝuloj estas malmultaj.” Sanĝajo diris: "Do bone, amikoj, lasu la saĝulojn iri al la saĝa monaĥo Gotamo kaj malsaĝulojn veni al mi, la malsaĝulo.” Upatiso kaj Kolito foriris. Ilin sekvis ĉirkaŭ ducent kvindek vagantaj asketoj el la sekvantaro de Sanĝajo.

　　Poste Kolito kaj Upatiso venis al la Budho kaj fariĝis liaj ĉefaj disĉiploj. Upatiso fariĝis Sariputo kaj Kolito fariĝis Mogalano. Ili raportis al la Budho, kiel Sanĝajo ne volis veni al li.

　　Homo interesiĝanta pri spirita progreso devas scii la spiritan valoron. Estas vere, ke materialaj aferoj ankaŭ estas necesaj. Sed ili ne valoras penadon post la spirita progreso. Se oni atentas pri materiala valoro, ili ne povos atingi la spiritan progreson.

　　Komentario:

　　La paro de versaĵoj akcentas pri la graveco de propra senso pri valoro, kiu estas bazo por praktikado de spirita vojo. Nia senso de valoro estas gvido al nia vivo. La pureco kaj riĉeco de niaj vivoj dependas de nia senso de valoroj. Fakte, nia juĝo pri supereco kaj malsupereco, kaj nia feliĉo kaj la senso de nia atingo ankaŭ dependas de tiu senso de valoroj.

　　Tiuj, kiuj havas malĝustan komprenon pri valoro, havas malĝustan aspiron kaj ili neniam atingos la veran riĉaĵon de vivo.