2-29. La lasta manĝo de la Budho
2-29. La lasta manĝo de la Budho
Post kiam la Budho kaj liaj disĉiploj venis al Pava, Cunda, la filo de la vilaĝa forĝisto, invitis ilin al manĝo nomata sukaramadava aŭ “porka plezuro”. Iuj kleruloj opinias, ke la manĝaĵo estis speciala bongusta plado el fungoj, sed aliaj kredis, ke ĝi estis plado el viando de sovaĝa porko.
La Budho admonis, ke Cunda servu al li nur per preparita sukaramadava kaj al aliaj monaĥoj per aliaj manĝaĵoj. Manĝinte, la Budho diris al Cunda: “Cunda, enterigu la restan manĝaĵon de sukaramadavata. Mi certas, ke neniu krom la Budho en la mondo povos digesti la manĝaĵon se iu manĝos ĝin.”
“Jes, Sinjoro,” respondis Cunda kaj li enterigis la restan manĝaĵon. Li iris al la Budho, esprimis sian estimon kaj sidiĝis apude. La Budho instruis la Darmon al li. La Budho ankaŭ laŭdis Cundan por la manĝaĵo, kiu refreŝigis kaj fortigis la Budhon post la vojaĝo. Sed nelonge post tio, la Budho eksuferis pro atako de disenterio, kiu trafis lin antaŭ longe, kaj pikaj doloroj turmentis lin. Per la forto de sia volo li povis elteni la doloron. Kvankam la Budho estis ege malforta, li decidis daŭrigi la vojaĝon al Kusinaga, malproksima je iom pli ol ses mejloj. Post la dolora klopodo, li atingis la arbaron de Sala-arboj ekster la urbo.
La Budho faris lastan sinbanon en Kakuta rivero. Ripozinte momenton, li diris: “Nun eble iuj homoj kulpigos Cundan pro la manĝaĵo malsaniginta min. Ananda, se tio okazos, vi devas informi lin, ke vi jam senpere aŭdis de la Budho, ke tio estas meritplena afero por li. Diru al li, ke same grandan meriton kondukas du oferoj al la Budho. Tio estas la oferado de manĝaĵo ĵus antaŭ la perfekta iluminiĝo kaj antaŭ la forpaso de la Budho. Jen la lasta naskiĝo de la Budho.
Poste li diris: “Ananda, bonvolu pretigi por mi kuŝejon kun la kapo al la nordo inter du sala-arboj. Mi laciĝis kaj volis kuŝi.”
Ĝust tiam tiuj du sala-arboj kovriĝis de disflorantaj floroj pro la laboro de ĉielanoj kvankam ne estis la flora sezono. Ili disŝutis florojn sur la Budhon kvazaŭ pro respekto al li. La Budho diris al Ananda: “Anando, la du grandaj arboj disĵetas la florojn sur min kvazaŭ ili esprimus sian respekton al mi. Sed tio ne estas la metodo esprimi respetkon kaj honoron al mi. Anstataŭe, la monaĥoj kaj monaĥinoj, viraj kaj inaj laikaj sekvantoj, kiuj vivas laŭ mia instruo, povos respekti kaj honori min.” Momenton poste oni rimarkis, ke Anando estas nenie videbla. Li iris en budon kaj ploris, sin apogante al la porda riglilo. Li pensis: “Mi ankoraŭ restas lernanto, kiu devas labori por sia propra perfektiĝo. Forpasos de mi la majstro tiel bonkora!”
La Budho sendis por Ananda kaj diris al li: “Jam sufiĉe, Ananda! Ne ploru pro malĝojo. Ĉu mi ne ofte diris al vi, ke okazas disiĝo al ĉiuj karaj kaj amataj? Kiel la naskiĝinta afero povas nur havi komencon sed ne finon? Neeble ekzistas tia afero.”
“Ananda, vi jam servis min per viaj kondutoj, vortoj kaj pensoj bonkoraj, helpemaj, plezuraj kaj sincerecaj. Vi jam gajnis meriton, Ananda. Daŭrigu la klopodon kaj baldaŭ vi forigos ĉiujn viajn mankojn. Ankaŭ vi fariĝos arahanto en mallonga tempo.”
“Nun vi povas iri, Ananda. Sed iru en Kusinaga kaj diru al ĉiuj homoj, ke en la lasta momento ĉinokte la Budho forpasos en nirvanon. Venu kaj vidu la Budhon antaŭ lia forpaso.”
Ananda akceptis la ordonon de la Budho kaj tuj iris al Kusinaga por informi homojn, akompanate de alia monaĥo. Aŭdinte tion, oni ege malĝojiĝis. Ĉiuj homoj de Kusinaga iris al ambaŭ sala-arboj por vidi la Budhon. Familie post familio ili riverencis antaŭ li kaj adiaŭis lin.
Ekzistas kvar lokoj inspirantaj fidelajn sekvantojn. Ili estas kvar sanktejoj honorigitaj pro la Budho. Ili estas:
La naskiĝloko de la Budho (Lumbinio)
La loko, kie la Budho iluminiĝis (Bodigaja)
La loko, kie la Budho donis sian unuan instruon kaj turnis la Darman radon (Sarnato)
La loko, kie la Budho atingis nirvanon kaj finan liberiĝon (Kusinaga)
