Vidi fonton por Estu mastro de nia vivo

　　Estu mastro de nia vivo

　　1. Kiu arangxas niajn naskigxon, vivon kaj morton? Kio ni estos post nia morto?

　　Kiam mi partoprenis en budhisma fakkunsido dum la japana kongreso de Esperanto, samideano diris, ke li estas konfuzita de demando, de kie li venis, kial li venis en la mondo kiel homo, kaj kien li iros post la morto. En la mallonga kunsido mi ne povis komuniki kun li pri tiu komplika demando, mi do promesis, ke mi speciale verku pri tiu temo post mia reveno al Cxinio.

　　Estas diversaj opinioj pri homaj vivo kaj morto. Iuj opiniis, ke ni naskigxis en la mondon senkauxze, kaj post nia morto nia vivo ne plu dauxros. Do ni naskigxas kaj mortas tute nature senkauxze. Iuj opinias, ke ni naskigxas kaj mortas laux la volo de Dio, kaj nia vivcelo estas eviti naskigxon en la infero kaj klopodi por naskigxi en la paradizo arangxita de Dio al ni. Tamen budhanoj havas sian propran opinion pri si mem. 

　　La budhisma vidpunkto pri tio

　　Laux budhismo, ni spertas hierauxon, hodiauxon kaj morgauxon. Cxiuj scias bone pri tio. Se ni plilongigos la tempon, ni ankaux spertas sennombrajn antauxajn vivojn, nunan vivon kaj ankaux sennombrajn estontajn vivojn se ni ne liberigos nin el la vivcirklo. Niaj vivoj tute similas al sencxesa cxeno, kiu estigxas el cxeneroj ligitaj al aliaj cxeneroj. Kvankam vekigxinte en la mateno, ni opinias, ke ni estas samaj kiel en la lasta nokto, tamen en la sekva vivo estas neeble por ni havi saman korpon kvankam ni same havas vivon. Nia vivcirklo konsistas el ses formoj: Devao, Homo, Asurao, Besto, Malsata spirito kaj Suferanto en la infero. Eble iuj demandos: "Cxu ni havos la saman korpon en la sekva vivo, tio tute ne havos rilaton kun mi." Imagu, se vi estus aktoro en iu teatrajxo, kaj dum via prezento oni bategus vin je via kapo tiel forte, ke vi sentus grandan doloron. Sed post tiu cxi teatrajxo, kaj vi tuj ludus alian rolon en la sekva teatrajxo, cxu ne plu dolorus al vi la kapo? Tute ne eble. Via kapo ankoraux doloras al vi malgraux ke vi jam havas alian rolon ol tiu, en kiu vi suferis pro la bato. Cxar vi mem ankoraux estas sama en diversaj roloj de la teatrajxo. Tio estas sama afero dum la sxangxigxo de niaj vivformoj. Sed kiu estas la spertanto de niaj vivoj, kaj kiu arangxas pri nia estonteco? Pri tio mi parolos jene.

　　Kial mi ankoraux estos mi mem en alia vivo?

　　Cxiuj vivestajxoj konsistas el korpo kaj konscioj. Per nia korpo ni povas vivi kaj konduti, kaj per niaj konscioj ni povas percepti kaj decidi. En la nuna tempo, ni cxiuj scias bone, ke ni havas ses konsciojn respektive de okulo, orelo, nazo, lango, korpo, menso, per kiuj ni povas vidi, auxdi, gustumi, flari, senti kaj pensi. Sed laux budhismo ni havas aliajn du: Manoon kaj Alajon. Kutime ili ne aktivas evidente en nia cxiutaga ago, do preskaux neniu bone scias pri ili. Kvankam iuj sciencistoj konsciis pri ili, tamen ili ne konas ilin suficxe bone, do oni nomis ilin latentaj konscioj. Niaj ses konscioj aktivas en nia cxiutaga vivo, kaj la informo de ilia aktivado estas konservitaj en la oka konscio per la sepa. Do la oka konscio havas funkcion de tenejo en kiu estas informoj de cxiuj konscioj. Je nia morto, cxiuj el la ses konscioj forlasis nin sinsekve. Tiam oni kutime opinias, ke ni mortas. Sed laux budhismo ne. Cxar restas ankoraux la sepa kaj oka konscioj. Kiam la oka konscio forlasas nin, mi mortas. Tamen tiam ni ankoraux perceptas nin mem per la oka konscio. Fakte, la tiama memo estas la kombinajxo de la oka konscio kun cxiuj informoj pri niaj antauxaj agoj, kaj bonaj kaj malbonaj. Dum malpli ol 49 tagoj ni vivas en mediuma mondo gxis ni renaskigxas. Nian renaskigxon decidas la boneco de la informo. Se la informo de la bona konduto estas multa, ni do renaskigxas en pli bona ekzisteco, kaj se la informo de malbona konduto estas multa, ni renaskigxas en malpli bona ekzisteco. Se nia bona informo estas plej multa, ni renaskigxos kiel devao, kaj se nia malbona informo estas plej multa, ni vivas en infera mondo por suferi. De tio vi scias, ke ni mem estas nia "Dio", kiu arangxas pri niaj vivformo kaj sorto. La kauxzo de tio similas al balono, kies altecon decidas la aero en gxi.

　　Sed cxu nia metamorfozo estas tiel pasiva, ke ni tute ne povas elekti? Ne. Post kiam nia oka konscio forlasis nian korpon, ni ne plu havas fizikan korpon. Tamen laux nia percepto, ni ankoraux ekzistas. Tiam ni havas modiuman korpon. Tiu korpo estas tiel subtila, ke oni tute ne povas percepti per siaj konscioj. En mediuma korpo ni havas kvin magiajn povojn per kiuj ni scias bone pri niaj antauxaj vivoj, ni povas auxdi kaj vidi tion, kion ordinare ni ne perceptas kiam ni vivas kiel homo. Ni povas iri tien, kien ni ne povas iri tiel plu. Tiam ni havas du staton sobra aux dorma, simile al ni en la homa mondo. Kiam venas la tempo por nia renaskigxo, ni vidas diversajn iluziojn, kiuj allogas nin. Se ni sentas korinklinon al iu el la iluzioj, ni perdis konscion kaj nia konscio iras en uteron de nia patrino, cxu en formo de homo aux besto. Ekde tiam plej multaj el ni perdis la momoron pri nia antauxaj vivoj kaj dronas en dorma stato. Post nia enurterigxo, naskigxis la sepa kaj ses evidentaj sinsekve kune kun la kreskigxo de la feto. Do en la perfekta tempo, ni renaskigxas en la nova vivformo.

　　Kion ni faru por la plibona vivo?

　　Kompreninte pri la principo pri mia metamorfozo, ni povas krei estontan felicxon kaj sxangxi la nunan vivstaton per nia klopodo. Tio estas simpla: Lauxeble fari bonan konduton; sin deteni de malbona konduto kaj surbaze de tio, purigi nian menson kaj sxangxi nian memsstaton laux la budhisma teorio.

　　Se ni klopodas per tia maniero, ni povas ne nur garantii pri nia felicxa estonteco, sed ankaux gxui la nunan felicxon.