Vidi fonton por 4. La vendanto de Morta Muso

4. La vendanto de Morta Muso

[Diligenteco kaj Dankemo] 

　　Iam antauxe grava konsilanto de kortego iris viziti la regxon kaj aliajn konsilantojn. De la okulanguloj li vidis mortan muson sur la vojo. Li diris al sia akompananto: "Ecx de komenco malgranda kiel la morta muso, energia homo povas akiri grandan ricxajxon. Se li laboras diligente kaj uzas sian propran inteligentecon, li kapablos komenci negocon kaj vivteni siajn edzinon kaj aliajn familianojn." 

　　Preteriranta junulo hazarde kaptis la vortojn. Li sciis, ke la parolanto estas fama konsilanto de la regxo, do li decidis agi laux lia aserto. Li prenis la mortan muson je la vosto kaj dauxrigis sian vojon. Bonsxance, ecx antaux ol li trapasis unu kvartalon, estro de vendejo haltigis lin kaj diris: "Mia kato gxenas min tutan matenon. Mi donu al vi du kuprajn monerojn por la muso." La junulo akceptis la negocon.

　　Li acxetis dolcxajn kukojn per tiuj du moneroj kaj atendis cxe la vojo kun iom da akvo. Gxuste kiel li esperis, pluraj homoj revenis de la laboro kolektinte florojn por fari florkronojn. Ili cxiuj suferis de malsato kaj soifo, do ili volonte acxetis po dolcxa kuko kontraux bukedo da floroj. Vespere la junulo elvendis la florojn en la urbo kaj acxetis pli da dolcxaj kukoj per la gajnita mono. En la sekva tago li revenis al la antauxa loko por vendi kukojn al la floristoj. 

　　Tiel iris lia afero gxis la tago de terura sxtormo kun torenta pluvo kaj forta vento. Irante preter la plezura gxardeno de la regxo, li vidis, ke sur la tero kusxas multaj brancxoj derompigxintaj pro la vento. Li proponis al la gxardenisto, ke li volonte purigu la teron se li povos posedi la brancxojn. La maldiligenta gxardenisto tuj konsentis. 

　　La viro alvenigis plurajn geknabojn ludantajn en parko trans la strato, promesante doni al ili po dolcxa kuko por tio, ke ili kolektu brancxojn en la gxardeno. Ili gxojplene kolektis la brancxojn kaj balais la vojojn en la gxardeno por ricevi dolcxan kukon. 

　　Alvenis regxa potisto, kiu kutime sercxis lignajxon por sia brulanta forno. Por acxeti la brancxojn kolektitajn de la geknaboj, li pagis al la junulo grandan sumon, plus iom da potoj. 

　　Per la profito de la floroj kaj lignajxoj, la junulo funkciigis vendejon de trinkajxo. Iutage cxiuj lokaj herbofalcxistoj iris en la urbon kaj ripozis en lia vendejo. Li donacis al ili dolcxajn kukojn kaj trinkajxon. Ili surprizigxis de lia favoro kaj demandis: "Kion ni faru por vi?" Li respondis, ke li bezonas nenion de ili, sed eble li informos ilin pri sia bezono estonte. 

　　Semajnon poste li auxdis, ke cxevalkomercisto venos al la urbo kun 500 cxevaloj por vendi. Do li kontaktis la herbofalcxistojn kaj petis, ke cxiu el ili donu al li faskon da herbo kaj vendu neniom al cxevalkomercisto antaux ol li elvendis la sian. Tiel li enspezis grandan sumon. 

　　Tempo pasis gxis la tago, kiam klientoj en la vendejo diris al li, ke nova eksterlanda sxipo estas ankrita en la haveno. El tio li denove vidis bonsxancon. Li pripensis kaj eltrovis bonan metodon por komerco. 

　　 Unue li iris al sia amiko, kiu vendis juvelojn, kaj acxetis per tre malalta prezo valoran oran ringon kun bela rubeno sur gxi. Li sciis bone, ke la sxipo venis el la lando, kie estis nenia rubeno kaj oro estis tre rara. Do li donacis la belegan ringon al kapitano kiel antauxpagon de komisio. Pro la neatendita donaco, la kapitano konsentis, ke li farigxu makleristo de la pasagxeroj. Li gvidis la pasagxerojn al la plej bonaj vendejoj en la urbo kaj la vendistoj rekompencis lin tre multe. 

　　Kiel makleristo la viro ege ricxigxis post la enhavenigxo de pluraj sxipoj. Gxuante plezuron pro sia sukceso, li ankaux memoris, ke cxio cxi komencigxis laux la aserto de la sagxa kortega konsilanto. Do li decidis donaci al li 100000 orajn monerojn. Tio estis duono de lia havajxo. Post la arangxo, li sukcese vizitis la konsilanton, prezentis al li la donacon kaj ankaux humilan dankon. 

　　La konsilanto estis surprizita, kaj li demandis: "kiel vi gajnis tiel grandan ricxajxon kaj kial vi prezentas al mi tiel valoran donacon?" La junulo respondis, ke cxio cxi komencigxis pro lia aserto antaux ne tre longe. Li rakontis sinsekve pri la morta muso, malsata kato, dolcxaj kukoj, bukedoj da floroj, arbobrancxoj derompigxintaj en sxtormo, geknaboj en la parko, la potisto de la regxo, la trinkajxa vendejo, herbo por 500 cxevaloj, ora ringo kun rubeno, bona komerca kontakto, kaj gxis fine, la granda ricxajxo. 

　　Auxdinte tion, la kortega konsilanto pensis: "Estas malbone preterlasi talentulon kiel tiun cxi energian junulon. Mi ankaux havas ricxajxon kaj amindan filinon. Kiel frauxlo, li meritas edzigxi kun sxi. Tiam li povos heredi mian ricxajxon kaj bone prizorgos mian filinon." 

　　Cxio iris glate. Post la morto de la sagxa konsilanto, la junulo, kiu agis laux lia propono, farigxis la plej ricxa en la urbo. La regxo promociis lin konsilanto. Li malavare donacis monon por felicxo kaj bonhaveco de multaj homoj dum la restantaj jaroj de sia vivo.

　　La moralinstruo estas: Kun energio kaj kapablo oni povas gajni grandan ricxajxon ecx de malgranda komenco.