Vidi fonton por 2-4. La rakonto de Malsaĝula Festivalo

　　2-4. La rakonto de Malsagxula Festivalo

　　Homo sen sagxo

　　Dibocxas malatenteme.

　　Sagxuloj prenas atentemon

　　Kiel grandan trezoron.

　　Ne dibocxu en malatentemo.

　　Ne proksimigxu al sensaj plezuroj.

　　Homoj atentemaj kaj meditemaj

　　Atingas abundan felicxon.

　　Dum sia restado en Gxetevana Monahxejo, la Budho parolis tiujn versojn rilate al la Bala-Nakata festivalo, kiu signifas la festivalon de malsagxuloj.

　　Iutage oni okazigis festivalon de malsagxuloj en Sravastio. Homoj kutime sxmiris siajn korpojn per cindro kaj bovfekajxo en la malsagxula festivalo, kaj vagis cxirkauxe parolante diversajn krudajn vortojn dum longa periodo de sep tagoj.

　　Tiam oni ne plu esprimis respekton al la familianoj, amikoj kaj monahxoj kiam ili renkontis ilin, sed insultadis ilin per krudaj vortoj starante antaux la pordo. Tiuj, kiuj ne plu povis elteni la krudajn vortojn, devis pagi al la okazigantoj duonon, kvaronon aux ecx moneron laux sia ricxeco. La okazigantoj de la ferio kutime alprenis la monon kaj forlasis iliajn domojn.

　　Tiam en Sravastio vivis kvin milionoj da noblaj discxiploj. Ili sendis mesagxon al la instruisto: "Estimata sinjoro, ni petas, ke la Budho ne iru en la urbon kun amaso de monahxoj dum sep tagoj. Ili restu en la monahxejo anstatauxe." Dum sep tagoj la noblaj discxiploj pretigis kaj donis mangxajxojn al la monahxoj en la monahxejo sen forlasi siajn domojn.

　　Post finigxo de la festivalo en la oka tago, oni invitis la monahxan komunumon, kondukis monahxojn en la urbon kaj donis al ili abundajn oferajxojn. Sidigxinte respektoplene cxe unu flanko, ili diris al la Budho: "Estimata Sinjoro, ni pasigis lastajn sep tagojn malfelicxe. Niaj oreloj preskaux eksplodis de krudaj paroloj fare de malsagxuloj. Neniu el ili montris respekton al aliaj, kaj pro tio ni detenis vin de enurbigxo. Ni mem ankaux ne iris el la domoj."

　　Auxdinte ilian diron, la Budho respondis: "Malsagxaj homoj tiel kondutas laux sia propra maniero. Sed sagxuloj tenas atentemon kiel sian valoran trezoron, kaj fine atingas grandan sukceson de nirvano."

　　Ekspliko:

　　Malsagxaj homoj senbride dibocxas en distriteco. Sed la sagxaj homoj tenas atentemon kiel valoran trezoron. La malsagxuloj havas vivon de sensa plezuro. Ili absorbigxas nur en cxasado al tio, kio tute ne utilas al la spirita progreso. Oni bezonas ricxecon por atingi mondajn celojn. En la sama maniero, ni ankaux bezonas iom da ricxeco por akiri spiritan atingon, sed la ricxeco estas atentemo.

　　Ne dronu en malatentemo. Evitu deziron al sensaj plezuroj, kio ajn estas ilia naturo. La atentema homo havas trankvilan menson kaj ili atingos grandan felicxon.

　　Jen alia komentario: 

　　El sensa dependo estigxas deziro, kiu, kiel senscieco, estas alia grava faktoro en la "dependa origino". Krocxigxo, deziro kaj inklino estas la aspektoj de la dependa origino. La dependa origino estas la aspekto de la dua Nobla Vero. Deziro estas triopa-- nome: la deziro al sensaj plezuroj, la deziro al sensaj plezuroj, kiu havas rilaton kun vidpunkto de eternismo, t. e. gxui plezurojn kun opinio, ke cxio restas eterna, kaj la deziro al sensaj plezuroj, kiu havas rilaton kun vidpunkto de nihilismo, t. e, gxui plezurojn kun opinio, ke cxio pereas post homa morto. La lasta havas starpunkton de materialismo. Tion oni ankaux interpretas kiel krocxigxon al forma kaj senforma statoj respektive. Kutime tiuj du terminoj prezentigxas per deziroj al ekzisteco kaj neekzisteco. Ekzistas ses specaj deziroj konformaj al ses sensaj objektoj, kiaj formo, sono kaj aliaj. Ili farigxas dek du kiam oni rigardas ilin kiel la internan kaj eksteran. Oni deduktas ilin kiel tridek ses kiam oni rigardas ilin kiel estintecon, estantecon kaj estontecon. Kiam ili estis triobligitaj per estontaj tri specaj deziroj, la sumo atingas cent ok. Homoj en la mondo nature intensigas sian deziron al sensaj plezuroj. Estas tre malfacile venki sensajn dezirojn. La plej potencaj faktoroj en la cirklo de vivo estas iluzio kaj deziro, kiuj estas du cxefaj kauxzoj de la dependa origino. Iluzio funkcias kiel estinta kauxzo en la nuna tempo, kaj deziro estas la nuna kauxzo, kiu funkcias en la estonteco. La dependanto de deziro estas kapto, kiu estas forte deziranta. Deziro similas al palpado en la mallumo por sxtelado. Kapto rilatas al reala sxtelado de objekto. Kapto estas kauxzita de ambaux krocxigxo kaj eraro. Gxi estigas falsajn opiniojn pri "mi" kaj "mia". Kapto estas kvaropa-- nome: senso, falsaj vidpunktoj, krocxigxo al ritoj aux ceremonioj, kaj teorio de spirito.