Vidi fonton por 2-27. La lasta malsano de la Budho

　　2-27. La lasta malsano de la Budho 

　　Nelonge post kiam la Budho venis al Beluva en la pluva sezono, li subite malsanigxis. La grava malsano forte atakis lin kun mortigaj doloroj. Sed per pura menso kaj memregado li eltenis tion senplende. Li pensis: “Mi devas prediki al la discxiploj kaj adiauxi la komunumon antaux mia morto. Mi subigu la malsanon per mia forta volo.” Li subigis la malsanon kaj gxi cedis. 

　　Kiam li ekresanigxis, li iris el la monahxejo, kaj sidigxis sur la sidejon pretigitan por li. Ananda iris al li, sidigxis apude kaj diris: “Mi jam vidis, kiel suferas la Honorulo. Je la vido de tio mia korpo tiel senfortigxis kiel plektokreskajxo. Sed mi havas iom da trankvileco, pensante, ke la Honorulo ne forpasos antaux ol doni la lastan instruon al la komunumo.” 

　　“Do, Ananda, cxu la komunumo ion deziras de mi?” demandis la Budho. “Nun la Perfektulo ne opinias, ke li gvidos la komunumon aux ke gxi dependos de li. Ananda, mi jam maljunigxis kaj venis al mi la vivfino. Finigxos mia homa vivo. Do Ananda, cxiu el vi devas fari la Darmon via insulo kaj rifugxu en nenio alia. Post mia forpaso, kiuj ajn faros la Darmon siaj insulo kaj rifugxejo, tiuj farigxos insuloj al si mem kaj estos miaj plej bonaj discxiploj.”

　　Malgraux siaj maljuneco kaj senforteco, la Budho dauxre instruis la Darmon al siaj discxiploj, utiligante cxiujn okazojn. Li ankaux almozpetis kiam ne estis privataj invitoj de vilagxanoj en Beluva. 

　　La Budho sin vestis frue iumatene, kaj iris en Urbon Vesali kun bovlo por almozpeti. Kiam li revenis, li diris al Ananda: “Prenu maton, Ananda. Ni iru al Capala Sanktejo por pasigi la tagon.” 

　　Ili sidigxis sur maton kaj la Budho parolis pri la plezuraj cxirkauxajxoj de cxiuj sanktejoj en Vesali, kaj diris al Ananda poste: 

　　“Kiam iu ajn jam praktikis kaj disvolvis la kvar metodojn de atingo, li povas vivi tre longe se li deziras. Mi jam tute mastris la kvar metodojn de atingo, do se mi tiel deziras, mi povas vivi pli longe.” 

　　Kvankam la Budho donis klaran sugeston, Anando ne kaptis la aludon kaj sekve petis la Budhon vivi pli longe pro sia kompatemo kaj por la bono, profito kaj felicxo de multaj vivestajxoj. Tiam Ananda preterlasis la okazon pro konfuzigxo en la menso. 

　　La Budho diris al li: “Vi povas forlasi min por momento.” Ananda eliris kaj sidigxis sub proksima arbo. 

　　La Budho iris eksteren. Li instruis al la sercxantoj de la Vero kiel vidi la veran naturon de aferoj, kaj montris al ili la vojon sin liberigi el cxiuj suferoj de la vivo. La Budho pensis pri siaj longjaraj instruoj, kiujn li donis por plenumi sian devon. Li sentis, ke li jam donis cxiujn necesajn instruojn al siaj sekvantoj monahxaj kaj laikaj. Ili ne nur sekvis liajn instruojn, sed ankaux kapablis instrui aliajn. Li do decidis ne plu vivi longe, kaj anoncis al Ananda, ke li forpasos post tri monatoj. 

　　Nur tiam Ananda ekmemoris, kion diris la Budho antauxe, kaj tuj petis, ke la Budho vivu pli longe por la bono kaj felicxo de cxiuj vivestajxoj. 

　　“Jam suficxe, Ananda, kaj ne petu min plu. Jam pasis la tempo por fari tian postulon. Ni iru al la halo kun pinta tegmento en la Granda Arbaro,” diris la Budho. 

　　Kiam ili iris en la Grandan Halon, la Budho diris: “Ananda, iru kaj alvenigu cxiujn monahxojn logxantajn en Vesali. Petu ilin kolektigxi en la Serva halo.” Kiam cxiuj monahxoj alvenis, li diris al ili: “ Lernu kaj praktiku cxiujn miajn instruojn, por ke la sankta vivo restu por la bono kaj profito de multaj vivestajxoj.” 

　　“Cxiuj vivestajxoj devas maljunigxi kaj morti. Laboru diligente por via liberigxo. Forpasos la Honorulo cxe la fino de tri monatoj. Mia agxo plene maturigxis; mia vivo jam venis al la fino. Estu diligentaj, atentemaj kaj virtaj. Gardu vian propran menson. Kiu diligente observos la Darmon kaj Discxiplinon, tiu forlasos la rondon de renaskigxoj kaj liberigxos el la sufero.” 

　　Cxiuj discxiploj de la Budho tristigxis auxdinte la malgxojigan informon pri lia baldauxa forpaso. Ili cxiuj iris al la Budho por esprimi sian lastan estimon krom monahxo nomata Damarama. Neniu sciis, kial li ne venis, kaj cxiuj suspektis, ke li estas nek lojala nek fidela al la Budho. 

　　Oni raportis tion al la Budho, kiu alvenigis Damaraman por ke li ekspliku al la aliaj, kial li ne alvenis. Damarama klarigis, ke la Budho forpasos post tri monatoj, do li pensis, ke estas la plej bona metodo honori la instruiston, se li atingos arahantecon antaux la forpaso de la Budho. 

　　“Bonege, bonege! Cxiu, kiu amas min, devas sekvi la ekzemplon de Damarama. Li honoras min plej multe ol tiuj, kiuj praktikas mian instruon plej bone,” lauxdis la Budho. 

　　La Budho decidis dauxrigi sian lastan vojagxon en la sekva mateno. Lia nova celloko estis malgranda vilagxo de Pava.