Vidi fonton por Amo de malsaĝa frato

　　Amo de malsagxa frato

　　Estis malsagxulo, kiu ne estis tia denaske. Kiam li estis 5 jara, okazis ellaso de haladzo en lia cxambro kaj nur li postvivis el la katastrofo. Lia patro dormanta kun li en sama cxambro uzis sian tutan forton pusxi lin eksteren en la lasta momento de sia vivo. Ekde tiam la knabo scipovis nur ridacxi malgraux sia gxojo aux malgxojo. Lauxdire grave difektigxis lia cerbo.

　　La malsagxulo havis belan patrinon kaj amindan plijunan fratinon. Li cxiam demandis sian patrinon, kien iris lia patro. Lia patrino kutime respondis al li: “ Via patro mortis kaj farigxis stelo en la cxielo. Tie li cxiam rigardas nin.”

　　Cxiunokte la malsagxulo fiksrigardis stelojn kaj ridacxis, kusxante sur la herbobedo en la korto.

　　Kiam la malsagxulo estis 11 jara, lia kara patrino mortis pro rena malsano. Mortante, sxi diris al li, ke li devas bone zorgi pri sia fratino, kiu estis nur 6 jara, tamen anstataux jesi, la malsagxulo scipovis nur ridacxi. Poste, cxiunokte li ankoraux rigardis stelojn. Li diris, ke aperis nova stelo apud lia patro en la cxielo, kaj gxi estas lia patrino.

　　Pere de helpo de bonkorulo, la malsagxulo funkciigis simplan kaj malgrandan mangxejon de tuj preta mangxajxo proksime al la lernejo de la fratino kaj cxefe vendis sandvicxon.

　　Kiam la malsagxulo restis hejme, li neniam kuragxis eniri la cxambron de la fratino, cxar sxi ege abomenis lin. Estas malfacile por la fratino akcepti la fakton, ke sxi havas tiel malsagxan fraton. Sed li sxatis rigardi la fratinon legi, starante ekster la pordo de la fratino. Se la fratino trovis lin tion fari, li tuj sin kasxis kiel infano farinta eraron, kaj poste ridacxis. Neniu scias, cxu la ridacxo venis el lia gxojo aux malgxojo.

　　La malsagxulo ellitigxis tre frue cxiutage. Li preparis matenmangxon por la fratino unue, kaj iris al sia mangxejo de tuj preta mangxajxo poste por labori. Vespere lia sola hobio estis rigardi stelojn en la cxielo.

　　La kuirarto de malsagxulo estis tiel bona, ke la sandvicxoj faritaj de li estis same bonaj kiel tiuj en la luksa restoracio. La instruistoj kaj lernantoj de la lernejo tre sxatis acxeti matenmangxon faritan de la malsagxulo. Sed neniu sciis, ke li havas belan fratinon en la lernejo. Cxar la fratino tute ne volis lasi aliajn scii, ke la sxia frato estas neniu alia ol la malsagxulo, kiu scipovas nur ridacxi malgraux malgxojo aux gxojo.

　　La malsagxulo laboradis tre diligente, sed li neniam elspezis monon por si mem. Neniu sciis, por kio li prilaboras monon tiel pene kiel azeno. Li ofte vundis al si la manojn dum laboro kaj ofte perdis sxuon de sur siaj piedoj. Vidinte tion, la fratino kutime kulpigis lin: “Vi ecx vundis vian manon trancxante legomojn dum laboro, ankaux perdis vian sxuon dum piedirado, kial vi ne perdis vin mem? Vere malsagxa vi estas kiel azeno! Auxdinte tion, la malsagxulo ankoraux faris ridacxon, gxojan aux malgxojan, neniu sciis bone.

　　La malsagxulo kutime skribis kelkajn vortojn en la kajero antaux enlitigxo cxiuvespere. La fratino volis rigardi lian skribajxon pro scivolemo, sed la malsagxulo neniam lasis sxin vidi. Skribinte, li tuj gxin kasxis, kaj kvankam la fratino sercxis gxin kelkefoje, tamen sxi neniam sukcesis. Fine sxi ne plu zorgis, kion li skribis en la kajero.

　　La malsagxulo estas 17 jara, kiam la fratino lernis en mezlernejo. La stando por tuj preta mangxajxo ankaux movigxis proksimen al la mezlernejo de la fratino. Cxiutage elvendinte matenmangxon, li kutime iris tien kaj reen cxirkaux la mezlernejo kun malpura vestajxo cxifona kaj piedo nuda. Tamen laborante li restas tiel lerta kaj atentema kiel vera kuiristo kun antauxtuko, kaj ankoraux scipovis nur ridacxi.

　　Iutage, vendante matenmangxon li subite auxdis, ke du lernantoj menciis la nomon de lia fratino kaj diris, ke sxi aspektas pala kaj sxia talio ege doloras al sxi post kiam sxi venis al la lernejo. Auxdinte tion, la malsagxulo stuporigxis momenton, subite vokis la nomon de la fratino, forlasis la laboron kaj tuj kuris al la lernejo. Kriante la nomon de la fratino, li kuris en la klascxambron de la fratino malgraux la haltigo de la gardisto kaj instruistoj. Vidinte, ke la fratino aspektas tre pala kusxante sur la tablo kaj aperas gutoj de malvarmaj sxvitoj sur sxia vizagxo, la malsagxulo ne plu ridacxis kaj mienis ege maltrankvila. Vokante la nomon de la fratino, li portis sxin sur sian dorson kaj tuj kuris al hospitalo. Sur la vojo la instruistoj provis haltigi lin, dirante: “Kion vi faras? Tuj forlasu sxin!” La vizagxo de la malsagxulo jam tute rugxigxis pro ofendigxo: “Sxi…estas mia fratino. Mi…estas sxia frato.” Dorse portante la fratinon, malsagxulo ripetadis la saman frazon sur la vojo al hospitalo. La instruistoj kaj lernantoj en la mezlernejo tute surprizigxis cxar ili neniam auxdis, ke sxi havas fraton...

　　La malsagxulo fiksrigardis sian fratinon ekster la malsanuleja cxambro. Sxi vekigxis dum la malsagxulo restis ekstere jam tri tagnoktojn. La kuracisto konsolis al sxi: “Ne maltrankviligxu, vian kurac-elspezon via frato jam pretigis.” La fratino malfacile levis sian kapon kaj rigardis al sia frato ekster la pordo, kaj vidigxis duboj en sxiaj okuloj. Gxuste tiam malsagxulo denove tiel ridacxis al sia fratino kiel en normala tago, sed ne kuragxis eniri.　

　　La kuracisto diris al la fratino, ke li ofte acxetis matenmangxon delonge cxe la stando de malsagxulo, kaj sciis bone, ke malsagxulo cxiam laboras pene, sed neniam elspezas monon. Antauxe li neniel komprenis, por kio la malsagxulo perlaboras tiom da mono, sed li finfine tute komprenis kiam li auxdis la diront de la malsagxulo: “Mia panjo…tiel mortis kiel nun… Mi petas, ke vi…savu mian fratinon… Mi…ne volas, ke mia fratino mortu! Evidente, kiam la patrino de malsagxulo vivis, sxi diris al li, ke lia fratino havas gravan renan malsanon, kaj li devas bone prizorgi  sxin…”

　　La kuracisto diris al la fratino, ke sxia reno devas esti sxangxita, kaj la elspezon por tio sxia frato jam suficxe pagis, sed oni ankoraux trovis konvenan renon por sxi.

　　La kuracisto dauxrigis, ke kiam malsagxulo sciis, ke sxi devis sxangxi renon, li kriegis al li: “uzu…la mian… Mi estas sxia…frato.” Sed la reno de malsagxulo ne estas konvena. Informite pri tio, la malsagxulo ege cxagrenigxis kaj diradis: “Mi ja estas…sxia frato!” La kuracisto bone komprenis, ke li volas diri: “Mi estas sxia frato, do kial mia reno ne konvenas por mia fratino?”

　　La malsagxulo ankoraux fiksrigardis sian fratinon kun ridacxo ekster la malsanuleja pordo. La vizagxo de la fratino jam estas kovrita de larmoj kiam sxi vidis sian malsagxan fraton, pro kiu sxi cxiam sentis malhonoron. Sxi diris malforte: “Kion vi faras ekster la pordo? Kial ne enveni?” La malsagxulo stuporigxis momenton kaj timeme demandis: “Cxu…mi povus eniri?” La fratino ridete kapjesis kun larmoj. La malsagxulo iris al la lito de la fratino kun mano kasxita post la dorso. La fratino demandis, kial li tenis sian manon kasxita, kaj persistis rigardi lian manon. La malsagxulo eletendis sian manon bandagxitan kaj krome unu el liaj sxuoj estis ankaux perdita. Okazis, ke sur la vojo al hospitalo lia mano vundigxis, kaj ankaux lia sxuo perdigxis pro tro rapida kurado. La fratino ankoraux diris kiel antauxe: “Kial vi estas tiel malsagxa?! Via mano refoje vundigxis, kaj vi ankaux perdis sxuon!” Tamen cxifoje kiam sxi diris tion, sxiaj okuloj estis plenaj de tenereco kaj zorgemo.

　　Tio estas la unua fojo, ke li eniris la cxambron de la fratino laux sxia permeso post la malsagxigxo.

　　La tempo pasis tagon post tago. La malsano de la fratino pli kaj pli gravigxis, kaj iam sxi perdis la konsciecon...

　　Per helpo de la afabla kuracisto, oni trovis tauxgan renon. La operacio iris tre sukcese, kaj la fratino estis savita el la mano de la Morto. Sed tamen, kiam sxi vekigxis, sxi ne vidis tiun vizagxon konatan kaj ridantan. La kuracisto diris al sxi, ke sxia frato iris malproksimen por gajni la elspezon de sxia kuracado, li bonvenigos gxin hejmen post kiam sxi tute resanigxos, kaj ke sxi bone prizorgu sin mem.

　　La fratino cxiam ricevis leteron kun malordaj vortoj po kelkaj tagoj, kiun la frato skribis al sxi, la enhavo estis tre simpla: “Mi fartas tre bone kaj bonvolu bone zorgi pri vin mem...”

　　La malsagxulo ne venis por bonvenigi la fratinon gxis sxi elhospitagxis. Sxi nur ricevis amindan urson vilan transdonitan de la kuracisto. Sur la piedo de la urso estis signo de sango...

　　La kuracisto diris al sxi, ke la elspezo donita de malsagxulo suficxis nur por operacio de rensxangxo, sed dum sxi restis en hospitalo antaux la resanigxo, ankoraux mankis multe da mono. Cxiutage krom vendi matenmangxon la malsagxulo ankoraux sercxis aliajn laborojn por fari, kaj se oni povis pagi al li monon, ecx porti fekajxon li volonte faris.

　　Iutage, kiam la malsagxulo iris al hospitalo por viziti la fratinon, la kuracisto diris al li bonan informon, ke ili jam trovis tauxgan renon por la fratino. Li ankoraux stultece ridis, tre gxentile riverencis al la kuracisto kaj diris al li: “Mi...devas acxeti por fratino...donacon.. Atendu...fratino”.

　　La malsagxulo gxojplene iris al vendejo malgraux laceco kaj acxetis blankan urson kun vilo. Li perdis ordinaran singardemon pro elcxepigxo de sia energio, kaj kiam li transpasis la straton, okazis akcidento al li sur la vojo al la hospitalo. Sendite al la hospitalo, li dronis en senkonscia stato, tamen li ankoraux forte tenis la vilan urson en sia mano dum la sango falis sur la piedon de la urso laux la mano... Mortante li diris al la kuracisto: “La urson...donu...al mia fratino.” Poste li forpasis kun rideto gxoja aux malgxoja neniu sciis.

　　La kuracisto diris al la fratino, ke tiujn leterojn li mem skribis imitante skribmanieron de sxia frato cxar li komprenis, ke sxia frato certe ne volis lasi sxin scii, ke li ne plu vivos antaux sxia resanigxo. La kuracisto volis helpi la malsagxulon plenumi sian bondeziron, do li skribis tiujn leterojn.

　　La fratino silente tenis la blankan urson kun vilo en sia sino dum longa tempo kaj poste kviete revenis hejmen.

　　La cxambro estas simpla sed tre pure ordigita. La cxambro de la fratino estis precipe pli bonorda ol kiam sxi estis antauxe. Tamen jam estis maldika tavolo da polvo sur la meblo. Sur la tablo estis kuvo plena de floroj, kiuj estis tre brilaj; cxe la florvazo estis tre bela karto, en gxi estis malnetaj vortoj: Varman bonvonvenon al mia kara fratino! Kiam la malsagxulo sciis, ke fratino baldaux resanigxos, li jam pretis bonvenigi sxin hejmenveni!

　　Nur tiam sxi ne plu povis auxdi la ridacxon de la malsagxulo!

　　La fratino iris en la cxambron de la malsagxulo, kaj ordigante lian postrestajxon, sxi trovis la kajeron, kiun antauxe sxi deziris rigardi.

　　La kajero havis odoron de sandvicxo, kaj en gxi estis malneta skribajxo:

　　………………

　　Fratino sxatas dormi, do matene mi devas ellitigxi senbrue por ne gxeni sxin.

　　Fratino ne sxatas mangxi sandvicxon matene, sed sxi sxatas mangxi nudelojn. Mi devas unue ellitigxi frue por pretigi sxian matenmangxon kaj poste eliri por labori.

　　Fratino ne sxatas, ke mi eniru sxian cxambron kaj alproksimigxu al sxi. Sen sxia permeso mi ne rajtas eniri sxian cxambron.

　　Fratino ne volas lasi la aliajn scii, ke mi estas sxia frato, do mi devas absolute ne lasi sxiajn kunlerantojn scii, ke mi estas sxia frato.

　　La sanstato de Fratino estas malbona, sed mi absolute ne lasos sxin scii, ke sxi havas la saman malsanon kiel Patrino.

　　Mi devas pene perlabori multe da mono por mia fratino...

　　La malsano de mia fratino finfine estas kuracebla.

　　La fratino korsxire ploregis cxirkauxprenante la kajeron de malsagxulo.

Ekde tiam, la fratino sxatis fiksrigardi stelojn, kusxante sur la herbobedo en la korto cxiutage kiel sia malsagxa frato faris antauxe. En la cxielo nur aperis alia nova stelo. Tio estas sxia malsagxa frato, kaj apude estas sxiaj gepatroj. Ili cxiuj fiksrigardas sxin el la cxielo...